نکات تغذیه مناسب با شیر مادر برای نوزاد در شیرخوارگی
تغذیه نوزاد با شیر مادر، بایدها و نبایدها:
تنها غذایی که مواد مغذی مورد نیاز نوزاد را تأمین می کند شیر است. ترکیب شیر هرگونه از پستانداران مطابق با نیاز نوزاد همان گونه بوده و بنابراین برای نوزاد انسان نیز مناسب ترین ترکیب شیر همانا ترکیب شیر مادر است. سالها است که پزشکان از مزایای شیردهی مادر به نوزاد نسبت به خوردن سایر شیرها آگاه هستند. آنچه باعث روی آوردن مادران به شیر خشک شده ناشی از باورهای غلطی است که در اثر تبلیغات کمپانی های سازنده این شیرها به وجود آمده است؛ جالب اینجاست که حتی خود این کمپانی های تهیه کننده شیرخشک برای فروش بیشتر، مدعی میشوند که : شیر آنها مشابه شیر مادر است!
خواص ضد میکروبی و ایمنی بخش شیر مادر:
نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند در مقایسه با آنهایی که با سایر شیرها تغذیه می شوند کمتر مبتلا به بیماریهای عفونی میگردند، مرگ ومیر کمتری دارند و مقاومت بیشتری در مقابل بسیاری از عفونت های حاد و مزمن از خود نشان میدهند. علت این امر، وجود عوامل ضد میکروبی و پادتن هایی است که در شیر مادر و به خصوص در ترکیب شیر چند روز اول یعنی کلستروم یا آغوز وجود دارد. به همین علت تأکید فراوان شده است که آغوز به طور کامل به نوزاد داده شود و حتی یک قطرهٔ آن هدر نرود.
خواص بهداشتی شیر مادر:
شیر مادر تمیز، بهداشتی و عاری از هرگونه میکروب می باشد؛ دمای شیر مادر مناسب است. شیرهای دیگر ممکن است به آسانی آلوده شوند. این آلودگی ها امکان دارد از ظرف، از دست، شخص، قاشق، پستانک و غیره منتقل شود در حالی که شیر مادر مستقیماً از سینهٔ او وارد دهان نوزاد شده، امکان آلودگی ندارد و بروز بیماری اسهال در تغذیه با شیر مادر بسیار کمتر است.
مزایای شیر دادن برای مادر:
شیردهی گذشته از آثار بسیار مثبت برای نوزاد دارای اثرات مثبت و مفیدی برای مادر نیز هست. دو مورد از این اثرات عبارتند از:
– انقباض رحم :
شیردادن، سبب انقباض و برگشت سریعتر رحم، به وضع طبیعی میگردد. برگشت رحم به حالت اول در زنان شیرده سبب میشود که مادر خون کمتری از دست بدهد.
-جلوگیری از سرطان سینه:
اگر پستان ها این عمل فیزیولوژیک خود را انجام ندهند احتمال پیدایش سرطان در آنها زیاد میشود. امروزه حاصل تمام تحقیقات به نفع این نکته است که سرطان سینه در زنانی که فرزندان خود را شیر داده اند به مراتب کمتر است.
تعداد دفعات شیردهی :
نوزادانی که سالم هستند و به موقع به دنیا آمده اند، در هفته اول زندگی روزی ۶ تا ۱۰ بار شیر میخورند. زمانی که مادر شیر کافی داشته باشد، اکثر کودکانی که از شیر مادر تغذیه میشوند در هر وعده آن اندازه شیر میخورند که برای ۳ تا ۴ ساعت آنها را سیر نگه دارد. با این همه ممکن است کودکی زودتر طلب شیر کند، بنابراین شیردهی باید بر حسب میل و تقاضای نوزاد باشد. بعد از هفته ششم، بعضی از نوزادان در نیمه شب برای شیر خوردن بیدار نمی شوند اما ذکر این نکته ضروری است که اگر طفلی در شب برای خوردن شیر بیدار شود نباید از دادن شیر به او دریغ کرد زیرا تولید هورمون ها در شیردهی شبانه به مراتب بیشتر است.
روش درست شیردهی:
تغذیه از پستان مادر نیاز به توجه فراوان دارد. محیط اطراف او نه زیاد گرم و نه زیاد سرد باشد. طفل را باید در وضع نیمه نشسته و راحت قرار داد تا بتواند بدون استفراغ به آسانی آروغ بزند. اگر مادر بتواند از رختخواب خارج شود در این صورت بهتر است روی صندلی کوتاه دسته دار نشسته و پای طرفی را که طفل در آن قسمت شیر می خورد، روی یک چهار پایه قرار دهد. لازم است مادر با یک دست طفل را نگه دارد – در این موقع صورت طفل با پستان مادر در تماس است – و با دست دیگر پستان را میگیرد تا نوک آن به آسانی در دسترس طفل قرار گیرد.
باید مواظب بود که در عین حال، راه تنفس از بینی نوزاد مسدود نگردد. لب های نوزاد باید کاملا خارج و روی هالهٔ پستان باشد. موفقیت در تغذیه نوزاد با شیر مادر تا حد زیادی با سازش در چند روز اول عمر بستگی دارد. اگر در موقع گرسنگی، که با گریه تظاهر می کند، طفل را به پستان بگذارند و اشتهایش خوب باشد احتیاجات اساسی او تأمین میگردد.
مطالب مرتبط:
کدام علائم بیماری نوزاد را به متخصص کودکان و نوزادان اطلاع دهیم؟
۰ پیام